Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) İsviçre’nin Davos kasabasındaki yıllık zirvesi devam ediyor.
Jeopolitik çoklu krizlerin artması, bu yıl Dünya Ekonomik Forumu’nun zirvesinde yapay zekadan sonra en sıcak konu oldu.
İş ve siyaset dünyasının liderleri, bunun iş küresel ekonomiye etkisini masaya yatırdı.
WEF, Rusya-Ukrayna savaşı, İsrail-Filistin çatışması, Çin-Tayvan gerginliği, koronavirüs salgını ve enflasyon ile hayat pahalılığı krizi de dahil olmak üzere son dört yılda yaşanan bir dizi aksaklıktan sonra güveni yeniden inşa etmeyi amaçlıyor.
WEF’in toplantısında, krizlerin potansiyel olarak geniş kapsamlı ekonomik, jeopolitik ve güvenlik sonuçları tartışıldı.
Dünyanın en kalabalık 10 ülkesi seçime gidiyor
ABD ve Hindistan dahil dünyanın en kalabalık 10 ülkesinden sekizinin bu yıl seçimlere gitmesi, Davos’ta ciddi bir siyasi dalgalanma döneminin cisi olarak değerlendirildi.
WEF-Baş Ekonomist Görünüm Raporu’nda endişeler hakim
WEF’in yıllık toplantıları için Davos’ta bir araya gelen üst düzey ekonomistlerce hazırlanan WEF-Baş Ekonomist Görünüm Raporu 2024’e göre, küresel ekonominin yüksek enflasyon sonrası sıkı finansal koşullar, jeopolitik anlaşmazlıklar ve yapay zeka (AI-YP) alanındaki hızlı ilerlemelerden kaynaklanan sıkıntılarla mücadeleye devam edeceği öngörülüyor.
Raporda, 30 ekonomistin yüzde 70’i bu yıl jeoekonomik parçalanmanın hızlanmasından endişe duydu.
Çin: Ekonomi için devletler arasında ‘güven eksikliği’ uyarısı
Çin Başbakanı Li Çiang, Davos’taki konuşmasında, ülkesinin ekonomide dışa açılma politikasına bağlı kalacağını belirterek, küresel politika ve ekonomi için devletler arasında “güven eksikliği” konusunda uyarıda bulunarak şu ifadeleri kullandı:
Eğer kurallar belirli ya da birkaç ülke tarafından belirlenirse, o zaman çok taraflılığa tırnak işareti koymak zorunda kalırız çünkü doğası gereği yine tek taraflılık olacaktır.
BM: Jeopolitik bölünme farklı sorunlarla mücadeleye engel
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres de jeopolitik bölünmelerin iklim krizi ve yapay zekadaki düzenlenmemiş gelişmeler gibi sorunlarla mücadele çabalarına engel olduğunu söyledi.
Jeopolitik bölünmelerin küresel çözümler etrafında bir araya gelinmesini engellediğini belirten Guterres, şöyle konuştu:
İnsanların her yerde hükümetlere, kurumlara, finansal ve ekonomik sistemlere olan inançlarını kaybetmelerine şaşmamalı. Çoğunlukla kadın ve çocuklardan oluşan siviller öldürülürken, sakatlanırken, bombalanırken, evlerinden zorla çıkarılırken ve insani yardıma erişimleri engellenirken dünya seyirci kalıyor.
AB: Dünya “parçalanma ve korku” çağına girdi
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Davos’taki konuşmasında, dünyanın “parçalanma ve korku” çağına girdiğini savunarak, şu değerlendirmeyi yaptı:
Hiç şüphe yok ki savaş sonrası dönemde küresel düzene yönelik en büyük riskle karşı karşıyayız.
Von der Leyen, Rusya-Ukrayna savaşının Avrupa’da yaşam pahalılığı ve iş yapma maliyeti üzerinde de etkisi olduğunun farkında olduklarını ifade etti.
Donald Trump etkisi
ABD’de 5 Kasım’daki başkanlık seçim yarışı 16 Ocak’ta başlarken, Iowa eyaletinde Cumhuriyetçi Parti’nin ön seçimlerini eski ABD Başkanı Donald Trump’ın rahat bir şekilde kazanması, Davos’ta WEF koridorlarında bir şok dalgası gibi yayıldı.
Trump’ın “Önce Amerika” politikalarını ikiye katlama sözü göz önüne alındığında, eski başkanın Iowa’daki seçimi rahat bir şekilde kazanması, Çin ile ABD arasında başta teknoloji ve ticaret konusunda olmak üzere anlaşmazlıkların kötüleşeceğine ilişkin endişeleri daha da derinleştirdi.
Husilerin Kızıldeniz’de İsrail ile bağlantılı ticari gemilere saldırıları
İran’ın desteklediği Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’de İsrail ile bağlantılı ticari gemilere saldırılarının artması, merkez bankaları yetkililerin faiz indirimlerinin o kadar da çabuk beklenmemesi gerektiği yönündeki uyarıları da Davos’taki havayı küresel ekonomiye yönelik düşen enflasyon sonrası “iyimser” havayı bozdu.
Davos’ta, bazı siyasetçiler, Tayvan meselesi nedeniyle ABD ile Çin arasındaki çatışmanın tırmanma tehdidine işaret etti.
Piyasalar ve jeopolitik riskler
Piyasalar, bugüne kadar Rusya-Ukrayna savaşının ve İsrail-Filistin çatışmasının ekonomik sonuçlarını büyük ölçüde göz ardı ederken Davos’ta analistler, piyasaların şimdiden 12 ay sonrasına baktığı ve mevcut durumu çoktan fiyatladığını belirtti.
JPMorgan: Her şeyin yolunda olduğuna inanmak hata
Bununla birlikte ABD’nin büyük bankalarından JPMorgan Chase Üst Yöneticisi (CEO) Jamie Dimon, Davos’ta CNBC’ye yaptığı açıklamada, Rusya-Ukrayna savaşını ve Kızıldeniz’deki gerilimlere işaret ederek, şu uyarıyı yaptı:
2024 ve 2025’te bizi etkileyecek tüm bu kuvvetli güçler var… Her şeyin yolunda olduğuna inanmak hata olur.
Resesyon olasılığı
WEF panellerinde konuşan çoğu ekonomist, ABD ve Avrupa’da resesyon olasılığının yüksek olduğunu ve Çin’de de artık büyüme beklemediğini belirterek, bu yılın artan jeopolitik risklerle küresel ekonomide zor bir yıl olacağını öngördü.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)