Hitit Üniversitesinde su damacanaları ile meyve suyu ve süt ambalajlarının yapımında kullanılan “Bisfenol A (BPA)” (bir tür kimyasal) maddesinin ürünlere geçiş düzeyini tespit edebilen, akıllı nano polimerlerden sensör üretilmesine yönelik proje yürütüldüğü bildirildi.
Rektörlük’ten yapılan yazılı açıklamaya göre, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kadir Erol tarafından hazırlanan proje, TÜBİTAK 1002 Hızlı Destek Programı kapsamında destek almaya hak kazandı.
Proje kapsamında geliştirilmesi planlanan akıllı nano polimer sensör ile sert plastikten üretilen damacanalarda, meyve suları ve sütlerin kutu olarak ambalajlandığı paketlerde kullanılan Bisfenol A maddesinin, ürünlere geçiş düzeyi tespit edilebilecek.
Açıklamada ifadelerine yer verilen Erol, ambalaj üretiminde kullanılan Bisfenol A maddesinin endokrin (hormonları üreten ve kana salgılayan bezler ağı) bozucu olarak kabul edilen bir kimyasal olduğunu belirtti.
Bu kimyasalın özellikle sert plastiklerin kullanıldığı damacanalarda, meyve suları ve sütlerin iç ambalajlarında bulunduğunu belirten Erol, “Bu kimyasalın bu tarz su ve gıdalara geçmesi ve bizlerde toksik özellik oluşturması, son yıllarda bilim dünyası tarafından araştırılan bir husustur. Biz de bundan ilham alarak bu tarz bir sensör üretmeye karar verdik. Bu sensörümüzde bizim adımıza yardımcı olan asıl materyalimiz akıllı nano polimer ismini verdiğimiz kimyasalımızdır.” ifadelerini kullandı.
Sensör yapımında kullanılan akıllı polimerlerin öğretilen kimyasalları tanıyan ve sadece ona karşı seçici davranan özellikle olduğuna dikkati çeken Erol, şunları kaydetti:
“Polimerlerin nano boyutlu olması, sensörlerde kullanımı kolaylaştırdığı gibi özellikle ilerleyen aşamalarda organizma içinde yapabileceğimiz çalışmalarda da bize avantaj sağlamaktadır. Çünkü nano boyutlu dediğimiz malzeme türleri vücuda enjekte edilebilir özellikler barındırmaktadır. Burada özellikle gıda ambalajlarında çok fazla kullanılan bir kimyasal türü olduğu için Bisfenol A üzerine odaklandık. Gıda ambalajlarından gıdalara ve sulara geçip toksik özellik yaratmasının yanında son yıllarda kanser riskini artıran bir materyal olup olmadığı yönünde çalışmalar da mevcut. Bu konudaki araştırmalar hala devam etmekte. Bu yönden de Bisfenol A tayininin önemli bir parametre olduğunu, bilim dünyası adına da önemli kazanımlar sağlayacağını düşünmekteyiz.”
Sıcaklık ve bekleme süresine göre gıdalarda Bisfenol A miktarının artabileceği yönünde tahminler olduğunu aktaran Erol, geliştirecekleri nano polimer temelli sensörün başarılı olması halinde, bu tahminlerin doğru olup olmadığını analiz etme imkanı bulacaklarını vurguladı. (AA)
